اقلیم کردستان دروازه و گلوگاه تجارت عراق است و چیزی نزدیک به ٧٠ تا ٨٠ درصد کالاهایی که قرار است به عراق وارد شود، از مرز باشماق و از طریق این اقلیم وارد می‌شود.

حجم مبادلات تجاری ایران و اقلیم کردستان عراق

ارتباط تجاری بین ایران و عراق سالانه به ۶ میلیارد دلار در سال می‌ رسد و طی یکسال گذشته حجم تجاری دو طرف همزمان با محدودیت های ناشی از شیوع جهانی کرونا، حتی بیشتر هم شده است، چون زمانی که شیوع ویروس کرونا باعث توقف تجارت بین ایران و عراق شد، تجارت تا حد زیادی از طریق این گذرگاه های مرزی بین ایران و عراق ادامه داشته است.

از سوی دیگر حجم تجارت ایران با عراق در سالهای اخیر حدود ۱۳ میلیارد دلار بوده است که تقریباً نیمی از آن از مرزهای زمینی با مناطقی که تحت کنترل اقلیم کردستان هستند، صورت گرفته است.

بنابراین حجم تجارت ایران با عراق بویژه از مبادی مرزی اقلیم کردستان بسیار قابل توجه است.

چرا اقلیم کردستان عراق؟

توجه تجار ایرانی به اقلیم کردستان بیش از هر چیز ناشی از بازار مصرف پر استعداد این منطقه از شمال عراق است. اقلیم کردستان برای تجار ایرانی به تنهایی نقش یک کشور مانند جمهوری آذربایجان یا ترکمنستان را ایفا می‌ کند. عراق از ١٨ استان تشکیل شده است که پنج استان و بخش ‌هایی از سه استان عراق در منطقه کردستان عراق واقع شده ‌اند. اربیل، حلبچه، دهوک، سلیمانیه و کرکوک استان ‌های اقلیم کردستان عراق هستند که حدود ٦‌میلیون نفر جمعیت دارند. براین اساس عامل جمعیتی در جذب بازار محصولات ایرانی بسیار درخور توجه است.

از سوی دیگر مردم اقلیم کردستان عراق به نسبت از کل کشور عراق ثروتمندتر محسوب می‌ شوند و درحالی ‌که سرانه تولید ناخالص داخلی کل عراق فقط حدود ٥‌هزار دلار است، سرانه تولید ناخالص داخلی اقلیم حدود ٧‌هزار دلار از سوی بانک جهانی برآورد شده است و این در واقع بازار قدرتمندتری از لحاظ توان خرید شهروندان در اختیار تجار ایرانی می‌ گذارد.

همچنین اقلیم کردستان دروازه و گلوگاه تجارت عراق است و چیزی نزدیک به ٧٠ تا ٨٠ درصد کالاهایی که قرار است به عراق وارد شود، از مرز باشماق و از طریق این اقلیم وارد می‌ شود. به جز این، نزدیک به ٦٠‌درصد تجارت ایران با عراق به تنهایی با اقلیم کردستان انجام ‌می‌ شود، به همین دلیل این منطقه برای اقتصاد ایران اهمیت زیادی دارد. اشتراکات تاریخی و فرهنگی اقلیم کردستان با ایران باعث شده تا همواره نگاه مثبت و قابل اعتمادتری به کالاهای ساخت ایران باشد.

فرصت ها

در ادامه فرصت ها و دلایل جذابیت بازار اقلیم کردستان برای تجار ایرانی، باید در نظر داشت که بوروکراسی‌های اداری در این منطقه بسیار کم است و علاوه بر این، رفت‌وآمد آسان به این منطقه، پرداخت و دریافت راحت‌تر پول، دسترسی به سایر بازارها به‌ویژه سوریه از طریق عراق ازجمله دیگر مزیت‌های این منطقه است. در عین حال تاجران ایرانی و بطور کلی تولیدکنندگان ایرانی برای حضور فعال تر در بازار عراق با یکسری چالش ها نیز روبرو هستند. از جمله ضعف بسته‌بندی از مهم‌ترین موانع حضور موفق کالاهای ایرانی در بازار عراق و درنتیجه واگذار کردن بازار برخی کالاها به رقبا است.

 اگر چه زیر ساختهای اقتصادی در کردستان عراق ضعیف است اما با توجه به وجود امنیت نسبی در این منطقه، کردها اقدامات قابل توجهی به منظور توسعه و پیشرفت و جذب سرمایه گذاریهای بین المللی برای بازسازی کردستان و ارائه الگویی از توسعه انجام داده و در این راستا قرادادهای کلانی با ترکیه، کشورهای غربی و نیزکشورهای عربی انجام داده اند. مهمترین منابع اقتصادی اقلیم نفت و گاز، کشاورزی و توریسم و تجارت است.

   کردستان نفت خیزترین بخش سرزمین عراق است. مقامات اقلیم علی رغم مخالفت دولت مرکزی قرادادهایی برای مطالعه، استخراج و صدور نفت از کردستان عراق به سایر کشورها امضا نموده اند. حدود 50 شرکت خارجی و داخلی از 26 کشور در امر نفت و گاز اقلیم فعال هستند. دولت اقلیم کردستان در امر صادرات نفت و گاز برنامه گسترده ای را در ده سال آینده دارد و در صدد است که تا سال 2020 صادرات نفت اقلیم به 3 میلیون بشکه نفت و چهارمین صادر کننده نفت در جهان باشد . اکنون اقلیم کردستان به عنوان یک واقعیت جدید و دروازه ورود به عراق مطرح می گردد و دولتها و بخشهای خصوصی به سرعت در حال سرمایه گذاری و ایفای نقش در این رابطه و تثبیت حضور خود در منطقه می باشند.

    با حضور 32  سرکنسولگری خارجی و دفاتر تجاری در اربیل این منطقه در حال حاضر شاهد حضور روز افزون نمایندگی و شرکتهای خارجی می باشد. درحال حاضر حدود 11500 شرکت داخلی و خارجی در اقلیم به ثبت رسیده است. تا سال 2013 بیش از2650 شرکت خارجی در کردستان عراق به ثبت رسیده که از این تعداد فقط در اربیل 1200 شرکت مربوط به ترکیه می باشد. تعداد شرکت های ایرانی ثبت شده در اقلیم حدود 460 شرکت می باشند.

   میزان سرمایه گذاری در اقلیم کردستان تاکنون به 24 میلیارد دلار رسیده است. کشورهایی که به طور چشمگیر درحال سرمایه گذاری در اقلیم هستند می توان به آمریکا، آلمان ، فرانسه ، انگلیس، ایتالیا، روسیه ، اوکراین، ترکیه، سوریه ، اردن ، امارات، کویت، هند،کره ، چین و ژاپن اشاره کرد. بیشترین سرمایه گذاریها در بخش ساختمانی، صنعت و توریسم بوده است. این سرمایه گذاری ها در بخش صنعت نفت و گاز بیش از دیگر بخشها بوده است.

شاخص های اقتصادی : اقلیم کردستان حداکثر با 4 % مالیات بر کالاها بعنوان یک منطقه آزاد تجاری شناخته می شود . نرخ بیکاری حدود 9% و تورم 4 % و حدود 11 میلیاردلار میزان واردات با جمعیت بیش از 5 میلیون نفر می باشد. مهمترین محصولات صادراتی و صادرات مجدد , نفت و گاز , محصولات کشاورزی و باغی , و انواع تولیدات صنایع نوشیدنی وغذایی , منسوجات است.

دیدگاهی یافت نشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *