عراق طولانی‌ترین مرز خاکی را با کشورمان دارد. به نحوی که از شمال غرب کشور تا مناطق جنوبی را در برمی‌گیرد. همین مساله مهم‌ترین دلیل جذابیت صادرات به عراق برای تجار و تولیدکنندگان ایرانی است.  رابطه ایران و عراق در صد سال اخیر فرازونشیب‌های زیادی را به خود دیده، اما می‌توان ادعا کرد که در حال حاضر بهترین روابط سیاسی، تجاری، اقتصادی و فرهنگی را با یکدیگر دارند.

برای اثبات این ادعا تنها کافی است بدانیم که بیشترین میزان صادرات کشورمان به این همسایه غربی است. این مساله نشان‌ از مزیت بالای سود صادرات به عراق دارد.

 

سیاست، جمعیت و اقتصاد عراق

عراق کشور بسیار متنوعی به لحاظ اجتماعی و فرهنگی است. اطلاع از ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و فرهنگی، مساله مهمی در خصوص صادرات به این کشور بوده که نیاز است در خصوص آن اطلاعات کافی داشته باشید.

ترکیبی از اقوام و گروه‌های مختلف دینی و مذهبی، جمعیت عراق را تشکیل داده‌اند. کردها، اعراب اهل سنت و اعراب اهل تشیع سه ترکیب جمعیتی اصلی عراق را تشکیل داده‌اند. قدرت سیاسی این کشور نیز بیشتر از این سه گروه جمعیتی نشات می‌گیرد.

ساختار حکومت در عراق به صورت فدارال بوده و دارای حکومت مرکزی در بغداد و حکومت محلی اقلیم کردستان در اربیل است. ضمن آنکه شوراهای استانی نیز از قدرت و اختیارات قابل‌توجهی برخوردار هستند.

جدول زیر نشان‌دهنده ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، اجتماعی و فرهنگی عراق است.

ویژگی‌های جمعیت‌شناختی ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی
جمعیت کل 40 میلیون نفر دین اصلی اسلام
جمعیت زنان و مردان به ترتیب (49 درصد)، (51 درصد) زبان‌های رایج کردی و عربی
جمعیت شهری 65 درصد اقوام: عرب، کرد، ترکمن، آشوری، مندانی
جمعیت روستایی 35 درصد مذاهب: شیعه، اهل سنت، مسیحی، ایزدی
میانگین سنی جمعیت 21 ساله شهرهای مهم بغداد، اربیل، سلیمانیه، بصره، موصل

اقتصاد عراق بیشتر بر نفت و منابع طبیعی دیگر متکی است. عراق هم‌اکنون یکی از اعضای اصلی گروه اپک بوده که میزان صادرات آن چیزی در حدود 5 میلیون بشکه است.

این کشور همچنین از طرف سازمان‌های بین‌المللی از جمله صندوق بین‌المللی پول و سازمان ملل تسهیلات مختلف دریافت می‌کند. ضمن آنکه کشورهای منطقه و کشورهای غربی از جمله آمریکا نیز به آن کمک مالی می‌کنند.

اطلاع از متغیرهای اقتصادی این کشور، به تجار و بازرگانان کشورمان دید بهتری در خصوص صادرات به عراق خواهد داد. جدول زیر نشان‌دهنده این متغیرها است.

متغیرهای اقتصادی توضیحات
میزان تولید ناخالص داخلی عراق 234 میلیارد دلار
نرخ تورم یک درصد
نرخ بیکاری 7.9 درصد
سهم بخش صنعت، کشاورزی و خدمات از GDP 40/6، 4/8 و 54/6 درصد
مهم‌ترین محصولات معدنی گوگرد و نفت
مهم‌ترین محصولات کشاورزی خرما، پنبه، گندم، جو
مهم‌ترین محصولات صنعتی نفت، چرم، نساجی، مصالح ساختمانی، کود شیمیایی

تجارت عراق با جهان به چه صورت است؟

برای صادرات به عراق نیاز است که آشنایی خوبی نسبت به میزان و نحوه تجارت این کشور با کشورهای مختلف جهان داشته باشید.

در میان کشورهای مختلف جهان که با عراق تجارت دارند، نام برخی از کشورها از قبیل چین، هند و ترکیه بیشتر دیده می‌شود.

نکته مهم در این خصوص مربوط به تجارت عراق با ایران بوده که در آمارهای جهانی، داده‌های کمتری در مورد آن وجود دارد.

علت این موضوع را می‌توان در تجارت غیررسمی بین دو کشور و همچنین برخی مسائل مربوط به تحریم‌ها دانست. با این حال، قطعا ایران و عراق دو شریک تجاری بسیار مهم برای هم محسوب می‌شوند.

 

بیشترین صادرات عراق به کدام کشورها است؟

مهم‌ترین محصول صادراتی عراق، نفت است. کشورهایی از قبیل چین و هند بیشترین میزان خرید نفت از این کشور را دارند.

داده‌های رسمی از نهادهای بین‌المللی نشان می‌دهد که در سال 2018 بیشترین میزان صادرات عراق به کشورهای چین (25/26 درصد)، هند (24/36)، کره جنوبی (8/8 درصد)، آمریکا (7.98 درصد)، ایتالیا (5.89 درصد)، سنگاپور (4.35 درصد) و برخی کشورهای دیگر است.

 

 

 بیشترین واردات عراق از کدام کشورها است؟

در بحث صادرات به عراق نیاز است که تجار و بازرگانان ایرانی رقبای خود در بازار این کشور را بیشتر بشناسند.

در حال حاضر و براساس داده‌های جهانی، بیشترین میزان واردات عراق از کشورهای مختلف جهان از جمله چین (28.64 درصد)، ترکیه (27/24 درصد)، هند (6 درصد)، کره جنوبی (5.88 درصد)، آمریکا (4 درصد)، آلمان (3 درصد)، عربستان، برزیل و ایتالیا (2 درصد) صورت می‌گیرد.

 

سود صادرات به عراق؛ آمار صادرات به همسایه غربی چگونه است؟

از سال 2003 و از زمان سقوط حکومت صدام حسین به بعد تاکنون عراق یکی از شرکای اصلی تجاری ایران بوده است.

 آمارهای رسمی از گمرک نشان می‌دهد که ارزش دلاری صادرات کالاهای غیرنفتی ایران به عراق در سال 98 بیش از 9 میلیارد دلار بوده که رقم قابل‌توجهی است. اما برای بسیاری سوال است که بهترین راه صادرات به عراق از چه طریقی است.

اکثر خبرگان این حوزه پیشنهاد می‌دهند که برای شرکت‌های کوچک تا متوسط بهترین راه صادرات به این کشور، صادرات غیرمستقیم و از طریق واسطه است. در غیر اینصورت، صادرات مستقیم راه‌حل مناسبی خواهد بود.

بیشترین میزان صادرات به همسایه غربی معمولا از گمرکات خسروی، مهران، غرب تهران، باشماق، کرمانشاه و پیرانشهر صورت می‌گیرد که معمولا مواد غذایی، معدنی و قطعات صنعتی در صدر اقلام صادراتی هستند.

در حوزه تولیدات کشاورزی، محصولاتی از قبیل سیب‌زمینی، خیار، گوجه‌فرنگی، پرتقال، هندوانه و سبزیجات در صدر قرار دارند.

ما در تصویر زیر براساس داده‌های گمرک جمهوری اسلامی ایران میزان آمار صادرات به عراق را در چند سال اخیر نشان داده‌ایم که نشان‌دهنده حجم بالای تجارت بین دو کشور است. 

اما در میان لوازم خانگی نیز کولر آبی و لوازم آشپرخانه جزء اقلام مهم صادراتی به عراق بوده است. انواع کاشی و سنگ‌های معدنی، میله‌های آهنی و فولادی و سنگ‌های ساختمانی از جمله اقلام مهم معدنی و صنعتی بوده که به این کشور صادر شده‌اند.

سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران و سایت اتاق بازرگانی تهران اطلاعات مربوط به تجارت با کشورهای مختلف از جمله عراق را ارائه می‌دهند که از طریق آن می‌توان به جزئیات بیشتری در خصوص نوع و میزان کالاهای صادراتی دست یافت.

گمرکات صادرات به عراق

مرز ایران با عراق دارای چندین دروازه رسمی و غیررسمی بوده که عمده صادرات از طریق این دروازه‌ها صورت می‌گیرد. هر چند که بخشی از صادرات به این کشور نیز از مبادی غیررسمی و همچنین بازارچه‌ها و گذرگاه‌های غیررسمی صورت می‌گیرد.

برخی از گمرکات این کشور مخصوص اقلیم کردستان و برخی دیگر برای صادرات به مناطق مرکزی یا جنوب عراق بهتر است. از جمله گمرکات مهم در تجارت با عراق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • گمرک باشماق در مریوان
  • گمرک پرویزخان در قصرشیرین
  • گمرک مهران در ایلام
  • گمرک اروندکنار
  • گمرک تمرچین در پیرانشهر
  • گمرک بازرگانی
  • گمرک خسروی در قصرشیرین
  • گمرک شلمچه

مشکلات صادرات به عراق چیست؟

اگرچه تجارت با کشور عراق همواره از حاشیه سود قابل‌توجهی برای تجار ایرانی برخوردار بوده، اما شرایط خاص این کشور از جمله نبود ثبات، تنوع قومی و مذهبی و شرایط خاص جغرافیایی ایجاب می‌کند که قدم‌ها را اندکی با احتیاط برداشت.

به عنوان مثال، از آنجا که نظام سیاسی کشور عراق فدرالی بوده و استان‌های این کشور از اختیارات ویژه‌ای برخوردار هستند، گاها مشاهده شده که یک قانون تجاری در یک استان خاص اجرا شده، اما در سایر استان‌ها به روش دیگری عمل می‌شود.

ضمن آنکه در بسیاری از موارد قوانین حکومت مرکزی این کشور با حکومت محلی اقلیم کردستان متفاوت بوده و به دو روش مختلف عمل می‌کنند. اینگونه محدودیت‌ها تنها در صورتی رفع می‌شود که شما در ابتدای راه از کسی که راه و چاه کار را بلد است، مشورت بگیرید.

به طور کل می‌توان مشکلات صادرات به عراق را در چند زمینه کلی خلاصه کرد:

  • قوانین خلق‌الساعه و تفاوت در اجرای آن در استان‌ها
  • آشنا نبودن تجار ایرانی با بافت فرهنگی و سیاسی
  • مشکلات امنیتی در برخی مناطق خاص
  • تفاوت مقررات تجاری در عراق و اقلیم

مدارک لازم برای صادرات به عراق چیست؟

تجارت و بازرگانی با هر کشوری نیازمند برخی مدارک و مجوزهای قانونی است که صادرات به عراق نیز از آن مستثنی نیست. از طرفی مدارک لازم برای صادرات به عراق ممکن است به علت تغییرات قوانین این کشور به مرور زمان تغییر کند.

 

با این حال به صورت کلی معمولا شما باید نسبت به تهیه برخی مدارک و مجوزها اقدام کنید از جمله:

  • کارت بازرگانی
  • داشتن استانداردهای محیط زیستی
  • مجوز از سازمان استاندارد عراق
  • اخذ گواهی بهداشت و سلامت برای محصولات غذایی
  • اخذ مجوزات لازم از گمرک و وزارت صمت
  • داشتن گواهی مبدا و فاکتور فروش به زبان عربی و انگلیسی
  • سپردن تعهد ارزی
  • داشتن لیست اظهار کالا و مشخصات آن

در خصوص مدارک لازم برای صادرات به عراق ممکن است موارد و گزینه‌های دیگری نیز وجود داشته باشند که بسته به هر کالا یا محصول متفاوت خواهد بود.

 

دیدگاهی یافت نشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *